Poniżej przedstawimy uwagi Bractwa Rowerowego do „Programu ochrony środowiska przed hałasem dla miasta Radomia”.
Więcej informacji na temat konsultacji i samego Programu można uzyskać pod adresem:
http://www.radom.pl/page/4,aktualnosci.html?id=4331
Uwagi ogólne
Z analizy dokumentu „Program ochrony środowiska przed hałasem dla miasta Radomia” wynika, że jedynymi działaniami (zarówno krótko jak i długookresowymi) zmierzającymi do zmniejszenia poziomu hałasu jest budowa nowych dróg oraz zmiana nawierzchni jezdni. Mimo wymienienia przez autorów szeregu działań zmniejszających hałas takich jak: „progi spowalniające, minironda, wyniesione skrzyżowania, przewężenia jezdni, wysepki”, żadne z tych środków nie znalazły odzwierciedlenia zarówno w katalogu działań jak i zestawieniu głównych zadań programu. W naszej ocenie kuriozalnymi propozycjami dla ulic 25 Czerwca, Poniatowskiego czy Traugutta są zapisy w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego dotyczące lokalizacji obiektów usługowych od strony źródła hałasu z równoczesnym zakazem tworzenia pomieszczeń mieszkalnych. Z kolei zaproponowana przez autorów wymiana stolarki okiennej czy montaż ekranów akustycznych nie rozwiązują problemu a jedynie go maskują. Dodatkowo takie działania nie są skuteczne w intensywnej zabudowie mieszkaniowej, gdyż nie chronią przed hałasem osób poruszających się drogą (pieszych, rowerzystów).
Głównym założeniem Programu powinno być realne obniżenie poziomu hałasu u jego źródła czyli walka z przyczyną a nie skutkami. W dokumencie stwierdzono, że głównym źródłem hałasu jest transport drogowy a więc wszelkie działania powinny być ukierunkowane na jego redukcję. Na ulicach przebiegających przez śródmieście należy zmniejszyć natężenie ruchu pojazdów indywidualnych lub uspokoić ruch tak, aby mieszkanie w tym rejonie miasta było mniej uciążliwe. Należy dążyć do ograniczenia tranzytowego ruchu samochodowego (również wewnątrzmiejskiego) poprzez wyprowadzenie go z centrum i stworzenie sektorów dostępu uniemożliwiających swobodny przejazd pojazdów samochodowych między nimi innymi drogami niż trasami obwodowymi.
W celu ograniczenia uciążliwości ruchu samochodowego w śródmieściu dostępnych jest wiele możliwości:
- tworzenie stref pieszych oraz ograniczonego dostępu poprzez system automatycznych blokad słupkowych;
- redukcję miejsc postojowych w centrum miasta z równoczesną budową zbiorczych parkingów na obrzeżach strefy centralnej oraz integracja ich z systemem transport publicznego oraz rowerowego;
- ograniczenie prędkości poprzez fizyczne środki uspokojenia ruchu;
- zawężanie pasów ruchu – szerokie zachęcają do szybszej jazdy, co oznacza większą emisję hałasu;
- wprowadzenie opłat za wjazd do centrum w zależności od panującego zatłoczenia.
Działaniami prowadzonymi równolegle powinno być zwiększanie atrakcyjności publicznego transportu zbiorowego – większa dostępność, system węzłów przesiadkowych, większa częstotliwość oraz zachęcająca taryfa biletowa. Aby zapobiegać powstawaniu hałasu należy także tworzyć korzystne warunków dla komunikacji pieszej i rowerowej. Niestety Program praktycznie o tym nie wspomina. W celu zweryfikowania skutecznych działań na rzecz zmniejszenia zanieczyszczenia hałasem proponujemy autorom zapoznanie się z podobnymi programami tworzonymi na potrzeby innych miast np.: Łodzi, Olsztyna czy Torunia.
Uwagi szczegółowe
str. 9, pkt 2.2 – Zmiana zapisu „droga krajowa nr 9 (Radomsko – Rzeszów)” na
„droga krajowa nr 9 (Radom – Rzeszów)”
str. 11, tab. nr 2 – Zmiana zapisu „droga wojewódzka nr 373” na „droga wojewódzka nr
737”
str. 12 – Zmiana zapisu „Radom Południe” na „Radom Południowy”
str. 22, tab. nr 6, pkt 4 – W Radomiu nie występuje skrzyżowanie ulicy Poniatowskiego z Maratońską
str. 30-33, tab. nr 9 – Zaproponowane działania polegające na „wymianie nawierzchni jezdni” nie zmniejszą poziomu hałasu jeżeli nie zostaną równolegle zastosowane elementy wymuszające jazdę z dopuszczalnymi prędkościami t.j.: zmienna geometria jezdni czy kontrola fotoradarowa. Wymiana samej nawierzchni może przyczynić się do pogorszenia klimatu akustycznego. Gładka, równa nawierzchnia będzie zachęcała do jazdy z większymi prędkościami. Taka sytuacja ma miejsce na niedawno wyremontowanej ul. Warszawskiej oraz Mariackiej (częste przekroczenia prędkości na tych ulicach zostały odnotowane i uwzględnione w poniższym Programie). Wymiana stolarki okiennej obniży poziom hałasu jedynie przy zamkniętych oknach. W miesiącach cieplejszych jest niemożliwe z powodu braku innych możliwości wietrzenia pomieszczeń. Reasumując zaproponowane w Programie działania walczą jedynie ze skutkami hałasu a nie z jego przyczynami.
str. 45, pkt 7.1 – Rozdział 7.1. Redukcja hałasu drogowego, Zmniejszenie prędkości ruchu zawiera stwierdzenie, że stosowanie fizycznych elementów wymuszających redukcję prędkości można stosować jedynie na drogach lokalnych i osiedlowych. Stosowanie środków technicznych możliwe jest również na drogach klasy Z a także G (czego przykładem jest np. droga wojewódzka nr 109 w Gryficach czy nr 824 w Puławach). Natomiast zmniejszenie poziomu hałasu na drogach osiedlowych nie jest istotnym problemem w skali miasta, gdyż to wzdłuż dróg głównych występują największe przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu.
str. 50, 89, 106 – W naszej ocenie niedopuszczalnym jest, aby w dokumencie miejskim reklamować firmę zajmującą się produkcją ekranów akustycznych (Ecotec Polska).
str. 53-55, tab. nr 23 Wnosimy o dodanie działań:
- „Budowa udogodnień dla ruchu pieszego i rowerowego oraz podniesienie jakości i atrakcyjności publicznego transportu zbiorowego.” – poprzez zwiększenie ilości osób podróżujących pieszo, rowerem oraz komunikacją zbiorową zmniejszony zostanie udział prywatnych samochodów osobowych a tym samym nastąpi redukcja hałasu drogowego.
- „Wprowadzenie strefowego uspokojenie ruchu (tzw. strefy Tempo 30) poprzez wyznaczenie skrzyżowań równorzędnych, budowę wyniesionych skrzyżowań i przejścia dla pieszych, montaż progów zwalniających.” – poprzez zastosowanie fizycznych środków uspokojenia ruchu przejazd samochodów stanie się płynniejszy (brak gwałtownych zatrzymań i przyspieszeń). Zmniejszy się również hałas powodowany nadmierną prędkością.
- „Nasadzenia zieleni wzdłuż ulic.” – zieleń przyuliczna tworzy tzw. bariery akustyczne, które pochłaniają lub odbijają fale dźwiękowe.
str. 58-61 Wnosimy o dodanie zadań krótkookresowych:
- „Budowa podstawowego układu systemu tras rowerowych łączących główne osiedla z centrum.”
- „Optymalizacja sieci połączeń autobusowych – stworzenie węzłów przesiadkowych, buspasów i priorytetu na skrzyżowaniach.”
- „Automatyczna kontrola prędkości pojazdów samochodowych.”
str. 62-64 Dodanie zadań długookresowych:
- „Budowa sytemu tras rowerowych.”
- „Wprowadzenie alternatywnego systemu transportu zbiorowego np. komunikacji tramwajowej.”
- „Poprawa jakości infrastruktury pieszej”
Ponadto wnosimy o dodanie do Programu poniższych działań:
ul. 25 Czerwca
działania krótkookresowe: zamiany zewnętrznych pasów ruchu na buspasy i pasy rowerowe w jezdni.
działania długookresowe: wprowadzenie fizycznej przegrody uniemożliwiającej tranzyt międzydzielnicowy oraz przeniesienie ruchu na wschodnią obwodnicą śródmiejską (wzdłuż torów kolejowych).
ul. Poniatowskiego
działanie: uspokojenie ruchu poprzez budowę wyniesionego przejścia i przejazdu rowerowego przy ul. Broni, likwidację zatok autobusowych. Pojazdy komunikacji miejskiej zatrzymujące się na pasie ruchu wymuszą zmniejszenie prędkości pozostałych uczestników ruchu – brak zatok spełni rolę fizycznego uspokojenia ruchu.
ul. Traugutta
działanie: uspokojenie ruchu poprzez budowę wyniesionych skrzyżowań i przejść dla pieszych
ul. Kwiatkowskiego
działanie: wprowadzenie fizycznej przegrody uniemożliwiającej tranzyt międzydzielnicowy oraz budowa wyniesionych skrzyżowań i przejść dla pieszych. Obecnie ruch pojazdów odbywa się w odległości zaledwie jednego metra od okien budynków mieszkalnych!
Zaproponowana przez autorów wymiana samej nawierzchni przyczyni się do pogorszenia klimatu akustycznego. Gładka, równa nawierzchnia będzie zachęcała do jazdy z większymi prędkościami.
ul. Słowackiego (od wiaduktu do Placu Matki Bożej Fatimskiej)
działanie: uspokojenie ruchu poprzez budowę wyniesionych skrzyżowań i przejść dla pieszych
rejon ul. Słowackiego oraz Czachowskiego (od ul. 25 Czerwca do wiaduktu nad ul. Czachowskiego) oraz fragment ul. Czachowskiego (od wiaduktu z ul. Słowackiego do ul.
Dzierzkowskiej)
działanie: uspokojenie ruchu poprzez budowę wyniesionych skrzyżowań i przejść dla pieszych
Uwagi opracował:
Michał Rejczak
Sebastian Pawłowski