Publikujemy raport, który zawiera audyt prowadzonej dotychczas polityki rowerowej w Radomiu. Powstał w ramach współpracy z Wrocławską Inicjatywą Rowerową w sieci Miasta dla rowerów. Raport jest częścią projektu „Rowerowa sieć partycypacji społecznej w polityce transportowej” współfinansowanego z Funduszy EOG w ramach programu Obywatele dla Demokracji oraz z Gminy Wrocław. Poniżej prezentujemy najważniejsze wnioski:

Miasto Radom nie prowadzi aktywnej polityki transportu rowerowego. W dokumentach strategicznych w wielu miejscach wspomina się o potrzebie rozwoju komunikacji rowerowej, nie ma to jednak przełożenia na praktykę. Założenia kształtowania układu transportu miejskiego z preferencją dla środków transportu zrównoważonego również nie wykraczają poza sferę deklaracji.

W mieście poza niewielkimi obszarami w śródmieściu w zasadzie brak stref ruchu uspokojonego, które jawią się jako lepszy sposób na zapewnienie sprawności i bezpieczeństwa ruchu rowerowego niźli budowa wydzielonych dróg dla rowerów.

Podstawowym problemem jest brak spójności układu tras rowerowych w mieście. Nie tworzą one sieci ani w rzeczywistości, ani w planach budowy dróg dla rowerów. Inwestycje w infrastrukturę podejmowane są w sposób bezplanowy, przy okazji remontów dróg powszechnego użytku. Drogi dla rowerów powstają tam, gdzie łatwo je zaprojektować i wykonać, a nie tam, gdzie rzeczywiście są potrzebne. Ponad połowa długości ulic obsłużonych infrastrukturą rowerową to trasy przy obwodnicach miejskich bądź boczne ulice nie mające większego znaczenia jako ciągi komunikacji wewnątrz miasta.

Pozytywną stroną sytuacji jest jakość powstających dróg dla rowerów. Na tle podobnych realizacji w kraju należy docenić stosowanie nowoczesnych rozwiązań projektowych. Standardem jest stosowanie gładkiej asfaltowej nawierzchni; wykonane jest z niej ponad 90% długości dróg dla rowerów w Radomiu.

Konieczne jest  skoordynowanie rozproszonych działań i skupienie się na dokończeniu podstawowego szkieletu tras głównych. Nie należy zapominać o jednoczesnym wdrażaniu działań miękkich.

Niniejszy raport stanowi część ewaluacyjną całego procesu kształtowania polityki rowerowej i powinien stanowić punkt wyjścia do dalszych działań.

W celu skuteczniejszej realizacji polityki rowerowej autor niniejszego opracowania zaleca podjęcie następujących działań. Nie jest to lista zamknięta i nie stanowi sztywnego harmonogramu ale pozwoli na uporządkowanie kolejności realizowanych działań.

• Przyjęcie w formie zarządzenia prezydenta miasta „Standardów technicznych i wykonawczych dla infrastruktury rowerowej” wzorem miasta Bydgoszczy, Lublina, Krakowa i stanowiących załącznik dla Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia przy zamówieniach publicznych.
• Przygotowanie i przyjęcie dokumentu „Studium tras rowerowych” zgodnego z powyższymi standardami, który zawierał będzie przebieg systemu tras rowerowych dla całego obszaru miasta z podziałem funkcjonalnym (gospodarcze, rekreacyjne, turystyczne) i rozróżnieniem ich hierarchii w sieci (główne, pozostałe). Uwzględnienie również zbiorczych parkingów dla rowerów.
• Przygotowanie wspólnie ze stroną społeczną harmonogramu realizacji dla poszczególnych tras i oszacowanie kosztów. Przy czym należy przyjąć zasadę pierwszeństwa realizacji tras głównych wobec pozostałych. Zarezerwowanie potrzebnych kwot w budżecie miasta i wieloletnim planie inwestycyjnym.
• Wprowadzenie narzędzia kontrolnego w postaci audytu każdej inwestycji mającej wpływ na ruch rowerowy zarówno na etapie planowania i projektowania jak i po zakończeniu jej realizacji – wzorem Krakowa.
• Przygotowanie kampanii edukacyjnej dla różnych grup wiekowych uwzględniającej zarówno zasady bezpiecznego poruszania się rowerem jak i informującej o wprowadzanych rozwiązaniach, poszczególnych trasach czy miejscach do parkowania. W zakresie edukacji rozwinięcie formuły projektu „Rowerowa szkoła” wzorem Lublina.
• Określenie mierzalnych, konkretnych celów do osiągnięcia w poszczególnych przedziałach czasowych, np. % działu rowerów w ruchu. Do tego konieczne jest zarówno stałe jak i okresowe badanie natężenia ruchu rowerowego.

Do realizacji i koordynacji polityki rowerowej urząd miasta może powołać specjalną komórkę bądź jednostkę organizacyjną, której właściwością byłby jedynie transport rowerowy wzorem Wrocławia czy Gdańska. 

Pobierz raport (PDF, 11,5MB >>>)